Om onze serie Oekraïense stemmen voort te zetten, hebben we ons platform opengesteld voor de in Leipzig gevestigde kunstenaar en fotograaf Elza Gubanovaom haar gedachten en gevoelens te uiten over wat er op dit moment in haar thuisland gebeurt. Elza is ook de oprichter van Ostov Collectief — een Oekraïens-Duits kunstcollectief gevestigd in Leipzig met als doel het bevorderen van culturele uitwisseling en het vergroten van de zichtbaarheid van Oekraïense kunst in Duitsland.
***
Hieronder vind je een aantal links naar manieren waarop je Oekraïne nu kunt helpen.
Als je wilt steunen door middel van donaties, kun je dat hier doen.
Als je vluchtelingen wilt opvangen, kun je hier meer informatie vinden.
Kijk voor andere manieren waarop je als buitenlander Oekraïne kunt helpen op deze website.
En als je verhalen of personen kent waarvan je vindt dat ze op ons platform gehoord moeten worden, neem dan contact met ons op.
"Ik ben nog steeds bezig om me aan te passen aan het nieuwe "normaal". Extreme stress door de oorlog tast alle zintuigen aan. De eerste weken kon ik moeilijk lezen, schrijven of films kijken. Ik had geen behoeften of verlangens. Mijn routine werd een lijst met taken die ik moest afwerken. Maar nu kan ik er emotioneel veel beter mee omgaan. Ik heb geleerd om mijn innerlijke toestand te accepteren. Als ik vandaag angstig en bang ben, hoop ik dat het morgen misschien beter is. Deze oorlog gaat mijn begrip te boven. Het is zinloos, net als alle andere oorlogen. Maar het gebeurt nu en we moeten er doorheen."
"Ik ben bijna 3 jaar geleden op 18-jarige leeftijd naar Duitsland verhuisd. Nadat ik mijn schoolopleiding had afgerond, ging ik naar de Odesa Staatsacademie voor Architectuur om Schone Kunsten te studeren. Omdat ik de aanpak te klassiek vond, realiseerde ik me dat ik geen zin had om nog 3 jaar stillevens en hoofden van mensen te schilderen, dus vertrok ik naar Berlijn om als kindermeisje te werken. Op dat moment wilde ik me losmaken van mijn gemeenschap, onafhankelijk worden, studeren aan de kunstacademie in Europa en iets nieuws proberen. Het leek me gemakkelijk om een nieuw leven te beginnen ver weg van Oekraïne, en zo was het in het begin ook. Maar toen realiseerde ik me dat ik iets heel belangrijks miste, dat ik veel meer gehecht was aan mijn land dan ik had gedacht. Ik ging tussen Berlijn en Odesa wonen, het was een perfect compromis. Ik wilde mijn thuis niet voorgoed verlaten. Nu is me de mogelijkheid ontnomen om op elk moment terug te komen. In het begin van de oorlog realiseerde ik me dat ik gedwongen werd om in Duitsland te leven zonder de mogelijkheid om naar huis terug te keren. Sinds het begin van de oorlog denk ik voortdurend aan mijn kindertijd. Alsof de angst om mijn thuis te verliezen mijn geheugen fysiek activeerde, werd mijn "mentale" thuis alleen maar sterker en kan niemand het van me afnemen."
"Mijn leven van de laatste zes maanden voor de oorlog was heel gelukkig geweest. Ik kwam tot rust en was niet meer bang. Mijn vriend en ik vormden een kunstenaarsduo, we begonnen plannen te maken en samen aan verschillende projecten te werken. Ik was erg geïnspireerd en vol energie... Toen de oorlog begon, was ik met mijn familie in Spanje. De laatste keer dat we samen op vakantie waren was vijf jaar geleden, dus het was een heel belangrijke reis voor ons allemaal. Na een week in Spanje waren we allemaal van plan om samen naar Oekraïne te vliegen, hoewel we overmand werden door toenemende angst."
"Op 23 februari gingen we naar de Sagrada Família, een basiliek gebouwd door Gaudí. Mijn vader is niet gelovig, maar ik zag hem heel lang voor het altaar zitten, ik wist dat hij toen aan het bidden was. Ik ging naast hem zitten en legde mijn hoofd op zijn schouder. Zo zaten we ongeveer een uur. De volgende dag werd ik helemaal nat wakker, zwaar ademend. Ik pakte de telefoon, er waren verschillende condoleanceberichten en steunbetuigingen van mijn Duitse vrienden. Ik sprong op en zag mijn vader zitten en naar de muur staren, daarna hoorde ik mijn moeder huilen op het balkon. Ik zal deze ochtend, deze dag nooit vergeten. Steeds weer herhaalde ik de woorden "we zijn een familie, we zijn veilig" als een mantra en voelde me schuldig dat ik op dat moeilijke moment niet in Oekraïne was."
"De eerste drie weken kon ik niet slapen en niet eten, was ik constant mijn vrienden, die in Oekraïne waren gebleven, aan het bellen om hen te steunen, of volgde ik eindeloos het nieuws. Er is nu niets veranderd, behalve dat het me soms lukt om te slapen en te eten en dat ik geleerd heb om mijn schadelijke gedachten te sublimeren in meer productieve energie. Het is ondraaglijk om in het ongewisse te verkeren, maar ik probeer mezelf bezig te houden en anderen te helpen."
"Alleen het besef dat alles eindig is, geeft me op dit moment hoop. Net als de fantasie dat ik in een vliegtuig zit, omringd door de Oekraïners die eindelijk naar huis gaan, ons volkslied zingend en champagne drinkend. Ik probeer niet na te denken over mogelijke scenario's en uitkomsten, maar niet omdat ik de realiteit probeer te vermijden. Ik geloof dat het niet de tijd is voor globale planning, maar eerder voor handelen op het gebied van je verantwoordelijkheid om bij te dragen aan onze overwinning. Het is belangrijk om je capaciteiten juist in te schatten om niet gek te worden."
"Ik wilde altijd al culturele projecten doen tussen Oekraïne en Duitsland, maar ik stelde dit doel uit tot later. Nu, door de omstandigheden, ben ik op dit idee teruggekomen, omdat ik het essentieel en uiterst relevant vind. Ik kan nu niet als kunstenaar werken, alles wat me voor de oorlog interesseerde is onbelangrijk geworden. Hoe dan ook, om kunst te maken moet je vooral met jezelf bezig zijn, maar nu heb ik zin om mijn tijd en energie aan anderen te besteden. Daarom hebben mijn vrienden en ik de OSTOV kunstcollectief. Op dit moment organiseren we een reeks evenementen: we werken aan verschillende tentoonstellingen met Oekraïense kunstenaars, we verkopen drukwerk en we organiseren een conferentie op de academie met Oekraïense sprekers."
"We willen culturele uitwisseling bevorderen en vooral Oekraïense kunst zichtbaar maken hier in Duitsland. Op deze manier willen we meer cultureel begrip en solidariteit stimuleren. Het is belangrijk voor ons om een platform te creëren voor Oekraïense kunstenaars waar hun kunst een fysieke plek kan vinden, zelfs in de huidige situatie. En natuurlijk om hen financieel te steunen door de verkoop van hun werk. We werken ook aan een geluidsinstallatie. We organiseerden een open oproep voor de Oekraïners. Iedereen kon ons geluidsopnames sturen van wat hen omringde, veel mensen stuurden ons muziek, gesprekken en stemopnames. Ook al zijn wij, de Oekraïners, nu over de hele wereld verspreid, we hebben allemaal dezelfde gedachten, we slaan ons door de gemeenschappelijke tragedie heen. Ik geloof dat geluid, als medium, ons zal helpen om ons weer te verenigen. Dit audiolandschap zal onze natie op een keerpunt portretteren. De Oekraïners moeten gehoord worden door de wereld."
"Ik denk veel na over de uitvoering van al mijn plannen en hoe ik tijd kan vinden om alles te volbrengen. Ik denk ook aan mijn oma, die in Oekraïne is gebleven, we hebben elkaar beloofd dat we elkaar moeten ontmoeten en omhelzen als het allemaal voorbij is. Mijn hoofd zit vol herinneringen aan het verleden. Ik probeer ze te verwerken."
"Praat met [Oekraïners], stel ze vragen, probeer ze te begrijpen, doneer aan Oekraïense liefdadigheidsorganisaties en help de vluchtelingen... Oekraïne verdedigt nu niet alleen zijn grondgebied, maar ook de begrippen democratie en vrijheid. Ik zou echt willen dat mensen dit begrijpen. We vechten nu al 8 jaar en ik denk dat het tijd is dat het Westen zich eindelijk het belang van de huidige gebeurtenissen realiseert, dat het de geschiedenis van Oekraïne leert kennen, in ieder geval de gebeurtenissen van de afgelopen 30 jaar. Dat is de enige manier om dingen te veranderen. Helaas houdt het Westen zich al heel lang niet meer bezig met Oost-Europa. Vechten voor de toekomst van Oekraïne betekent ook vechten voor alles wat in het Westen vanzelfsprekend is: vrijheid, democratie, vrede."
Met dank aan Elza.
Vertaling door Anastasiya Sopilnik.
Foto's met dank aan de kunstenaar.
***
Hieronder vind je een aantal links naar manieren waarop je Oekraïne nu kunt helpen.
Als je wilt steunen door middel van donaties, kun je dat hier doen.
Als je vluchtelingen wilt opvangen, kun je hier meer informatie vinden.
Kijk voor andere manieren waarop je Oekraïne als buitenlander kunt helpen op deze website.
En als je verhalen of personen kent waarvan je vindt dat ze op ons platform gehoord moeten worden, neem dan contact met ons op.