Onlangs maakten we een uitstapje naar het Dong Xuan Center in Lichtenberg. Niet voor de Vietnamese keuken, maar omdat, verscholen in het doolhof van industriële pakhuizen achter het centrum, de werkplaats is van een fascinerende ontwerper. Matthias Gschwendtnerwordt gedefinieerd door experimenteren - of het nu gaat om de materialen, de processen of de vormen.
We genieten ook van zijn werk omdat het reageert op zijn omgeving. Als hij afgedankte of over het hoofd geziene materialen tot leven wekt, laat hij de potentiële schoonheid van alle objecten zien en zet hij ons aan om onze perceptie van de wereld om ons heen te heroverwegen. We spraken over zijn fascinatie voor gevonden voorwerpen, hoe hij een €2000 industriële robot van ebay kleinanzeigen repareerde en wat hem de laatste tijd heeft beïnvloed.
(Leuk weetje: Op een toepasselijk moment van serendipiteit, toen ik de architectuur van het gebouw waarin Matthias' werkplaats is gevestigd bewonderde, vertelde hij me dat het was gerenoveerd door Arno Brandlhuber's firma - hetzelfde bureau dat Lobe Block ontwierp, waar onze studio is gevestigd.
Ik vroeg me eerst af hoe Matthias zijn praktijk in zijn eigen woorden zou beschrijven.
Matthias vertelde me vervolgens de reis van het ontwikkelen van zijn robotarmproject.
"Het ontwikkelde zich gewoon in dit open proces, beginnend met een experiment. In het begin van mijn tweede [Masters] semester kwam Covid en werd de universiteit gesloten, dus alles was super beperkt. Ik wilde de gereedschappen gebruiken die we in de werkplaats [van de universiteit] hadden, maar ik had geen toegang - dus zocht ik naar een manier om gereedschappen voor mezelf te hebben."
"Ik deed veel onderzoek op eBay kleinanzeigen en kocht een oude industriële robot - je weet wel die robotarmen die gebruikt worden in de autofabricage? En ik kocht deze kapotte machine gewoon voor tweeduizend euro en ik vroeg mijn ouders of ik hun garage voor een half jaar mocht hebben en dan richtte ik deze robotwerkplaats in bij hun huis midden in de bossen in Beieren."
"Mijn grootvader was een houtbewerker met een werkplaats en daar heb ik in mijn jeugd veel tijd doorgebracht, dus ik wilde met het hout werken - maar niet op deze klassieke manier. Veel experimenteler. Ik zag altijd takken liggen en dacht dat ze een mooie bron van materiaal konden zijn, omdat ze allemaal uniek zijn en veel meer karakter hebben dan al gezaagd hout. Dus heb ik ze 3D gescand en vervolgens algoritmes ontwikkeld die de 3D gescande gegevens automatisch kunnen assembleren tot een object."
"En verder kan het algoritme deze robotarm programmeren om uiteindelijk het uiteindelijke stuk te produceren. Je hebt dit precieze digitale model en je kunt tegen de machine zeggen 'dit is tak #5', en de machine weet automatisch waar hij het moet snijden."
"Ik werkte meestal vanuit de tuin met een open garagedeur, wat echt een leuke tijd in de natuur was, en het was grappig omdat er soms 's nachts mensen uit de kroeg langsliepen en in de garage keken van 'Wat ben je aan het doen?'.
Ik vroeg me af hoe het proces was om de robotarm te repareren.
"De machine is twintig jaar oud, alsof er geen YouTube-handleiding is. Ik heb ontelbare uren op forums doorgebracht om uit te zoeken hoe ik hem kon repareren. Ik heb de printplaten van de computer gedemonteerd en wat onderdelen in de code vervangen en veranderd en op een gegeven moment kon ik hem gewoon gebruiken met mijn MacBook aangesloten en kon ik de machine vertellen wat hij moest doen."
Ik was benieuwd waarom hij zo geïnteresseerd was in het gebruik van afval of gevonden materialen.
"Ik vind het leuk om iets te vinden wat niemand mooi vindt of wat iedereen lelijk vindt en dan hun perceptie te veranderen en er iets moois van te maken... Ik vind het leuk als dingen een beetje vreemd zijn, en mooi op een andere manier dan hoe ze zijn geproduceerd. En ik denk dat het voor iedereen belangrijk is om bewust om te gaan met grondstoffen en materialen en om geen grondstoffen te verspillen."
"Niemand bekommert zich om deze takken. Ze worden omgehakt en dan verbrand of geperst tot spaanplaat - maar met dit soort technologie kun je het gewoon als een normaal materiaal gebruiken om huishoudelijke voorwerpen van te maken. Het kan een stoel zijn, een kruk, het kan van alles zijn. Of [het proces] kan opgeschaald worden naar een architectonische schaal."
"Ik wil dit onderzoek naar het gebruik van houten resten voortzetten. Al een hele tijd verzamel ik oude meubelonderdelen, zoals tafelpoten, elke rare vorm die in de prullenbak ligt. Als ik rondloop, pak ik soms een stoel, soms een tafel. En op dit moment ben ik al deze rare onderdelen en vormen aan het 3D scannen en ik wil er nieuwe objecten van maken die een soort collages zijn van deze gevonden voorwerpen."
Als afscheidsvraag vroeg ik me af wat Matthias de laatste tijd had beïnvloed.
"Naast mijn privéwerk werk ik voor deze kunstenaar, wat een grote invloed heeft omdat ik ben opgeleid in Industrieel Ontwerpen en dit is echt rationeel. Je moet een probleem oplossen. En nu met dit werk is er helemaal geen probleem oplossen - het is gewoon kunst maken. Het is werken op een conceptueel niveau. En dit is, denk ik, van grote invloed op mijn werk op dit moment. Want het is echt fijn om zo vrij te werken en geen probleem te hebben dat opgelost moet worden."
Hartelijk dank aan Matthias. Je vindt zijn links hieronder.
Woorden en portretten door Ewan Waddell.
