Lotte WieringaDe expressieve, abstracte schilderijen van Lotte Wieringa vielen ons eerder dit jaar voor het eerst op via Instagram, waarbij een van ons studioteam opmerkte: "Het is alsof het doek een relatie heeft met haar onderbewustzijn". Aan het eind van de zomer hadden we het geluk Lotte te spreken te krijgen voor een interview toen ze vanuit Rotterdam op bezoek was in Berlijn. En dus bespraken we op het balkon van haar geïmproviseerde studio, onder het genot van een pot thee, waarom Lotte de overstap maakte van beeldhouwen naar schilderen, hoe dit haar bredere praktijk beïnvloedde en gewoon in het algemeen welke verschillende ideeën en concepten haar de laatste tijd bezighouden.
We spraken eerst over hoe Lotte het schilderen vond.
"Allerlei creatieve praktijken hebben me altijd geïnteresseerd, maar ik wist nooit hoe ik er mijn brood mee kon verdienen... Toen ik afstudeerde had ik een paar kleine beeldhouwwerken die ik had gemaakt en ik had het gevoel dat ik weer iets met mijn handen wilde gaan doen. Ik studeerde voor docent, maar ik voelde me nooit honderd procent tijdens die studie - daarom kreeg ik een atelier."
"Ik deelde het atelier met iemand die schilderde, terwijl ik beeldhouwde en een beetje tekende. Het was geweldig om haar te zien werken op die grote doeken. Het triggerde me om het zelf ook te proberen en ik vond het meteen leuk. In het begin begon ik echter alleen met olieverfstiften - nog steeds alleen tekenen - maar toen voelde ik dat ze me tegenhielden, dus besloot ik over te gaan op schilderen. Dat was iets meer dan een jaar geleden."
Ik was benieuwd wat voor betekenis deze ontdekking van het schilderen had voor haar bredere artistieke praktijk.
"Nadat ik het schilderen had gevonden, ging het vrij snel. Het voelde ook heel goed - iets wat ik nog nooit eerder had ervaren met de dingen die ik probeerde. En dat waren er veel: Ik had zeefdrukken, naaien, lassen, sieraden maken, hout, keramiek geprobeerd. Het duurde lang voordat ik bij schilderen uitkwam."
Lotte's tijd in het atelier met de schilder leek een bepalende indruk op haar te hebben achtergelaten. We onderzochten dit verder.
"Ik voel me heel gelukkig dat ik de kans had om de ruimte met haar te delen. Ze hield zich gewoon niet in met haar bewegingen; ze was echt spelen. Dat is wat me zo aantrok. Het was allemaal spelen."
"Je kunt bewegen, je plant niet te veel vooruit, je reageert gewoon in het moment op wat je aan het doen bent, en dan bouw je langzaam, geleidelijk, het beeld op. Het voelt heel vrij."
Na zo vloeiend zoveel verschillende disciplines te hebben verkend, leek het vreemd dat Lotte er zo lang over deed om bij schilderen uit te komen. Ik vroeg me af waarom.
"In mijn hoofd had ik altijd van die negatieve gedachten over kwasten. Je moet steeds opnieuw laden en kunt dus niet in een continue flow werken. Daarom was ik in eerste instantie geïnteresseerd in tekentechnieken, werken met oliestiften en kleurpotloden. Maar na een tijdje groeide het gevoel dat ze me op een bepaalde manier tegenhielden. De visuele beeldtaal die zich ontwikkelde werd te streng. Te rigide. Mijn bevriende schilder Eelke raadde me aan om toch te proberen te schilderen. Toen ging er een andere laag van de werkelijkheid voor me open: alles veranderde en kwam op de een of andere manier vrij snel bij elkaar. Grappig hoe fout ik zat met mijn aanname over kwasten - ik ben er dol op! Het zijn mijn toverstokken."
Ik was benieuwd welke concepten en ideeën haar de laatste tijd bezighouden en hoe die hun weg vinden naar haar werk.
"Ik ben al heel lang gefascineerd door het idee van glitches; wat ze kunnen communiceren of mee kunnen spelen. Veel van mijn visuele beelden zijn hierdoor geïnspireerd... Hoe we onze werkelijkheid waarnemen kan in de loop van de tijd compleet veranderen. Onherkenbaar. Als we bijvoorbeeld tweeduizend jaar geleden leefden, zouden we geloven dat onweer werd gecreëerd door de Goden in de lucht - maar we leven vandaag de dag, dus geloven we iets heel anders. Als de manier waarop we de wereld waarnemen zo drastisch is veranderd ten opzichte van het verleden, waarom kan het dan niet opnieuw veranderen? Misschien brengt de logische wetenschap ons metafysische plaatsen - dingen die we nu niet kunnen bevatten - ooit een dagelijkse realiteit. Dingen die op het eerste gezicht zo solide lijken, zijn dat eigenlijk niet. Op een visuele manier heb ik het gevoel dat de glitch dit idee communiceert."
"Want hoewel een glitch zoiets is als een beweging - houdt het ook iets tegen. Als het bijvoorbeeld op je computer gebeurt, zegt de glitch in feite 'Nee' tegen het systeem. Dat is een idee dat me erg aanspreekt, omdat ik denk dat ik in veel opzichten 'Nee' wil zeggen tegen het systeem dat nu in onze wereld draait. De politici zijn in veel opzichten zo star. Ze houden zich zo stevig vast aan de dingen die zijn opgebouwd, maar sommige van deze dynamieken werken niet meer - het zou allemaal wel wat meer beweging kunnen gebruiken. Of minder angst voor sommige metamorfoses."
Wat betekenen je schilderijen voor jou? En wat hoop je dat ze voor anderen betekenen? Ik vraag het bij wijze van afscheidsvraag.
"Ik denk dat ze heel optimistisch zijn. Ze zijn ook in contact met het idee van transcendentie. Als ik mijn werk beschrijf, hoop ik in contact te komen met dit idee van het creëren van een beweging in de harten en hoofden van mensen - zoals wat muziek kan doen, maar dan op een visuele manier. Het klinkt zo cliché, maar ik denk dat dat de energie is die we meer nodig hebben... Het verlangen om de dingen te houden zoals ze zijn kan heel geruststellend zijn, maar ja, ik denk niet dat we bang moeten zijn voor verandering. Verandering komt hoe dan ook, en dingen loslaten is een levensles waar we veel van kunnen leren."
Met dank aan Lotte. Je vindt haar links hieronder.
Woorden door Ewan Waddell.
Fotografie door Ewan Waddell & Eelke Renschke Bekkenutte.
